Heb je wel eens te horen gekregen dat je niet mag afstappen omdat ‘je paard dan wint’? Of dat je hem zo leert dat hij door bepaald gedrag ‘onder het werk uit komt’?
In meerdere situaties is het niet mogelijk om zomaar af te stappen. Bij een flinke bok- of steigerpartij zul je alle zeilen moeten bij zetten om er ongeschonden af te komen. Maar is jouw paard gespannen of opgewonden en zorgt dat bij jou voor een oncomfortabel gevoel, dan mag je van mij afstappen.
Dit schrikbeeld gaat rechtstreeks naar je hersenen als je paard eng doet. Het levert je angst op. Foto: HJSP8, Flickr.com
Een paard is niet competitief ingesteld. Rijden is geen strijd tussen paard en ruiter. Er zijn altijd redenen voor een paard om zich te gedragen zoals hij op dat moment doet. Het paard heeft vanuit zijn evolutie gezien andere belangen dan wij als mensen. Dat jij niet begrijpt waarom het paard bepaald gedrag toont wil niet zeggen dat het voor het paard geen logische keuze is.
Mijn ruiters laat ik weten dat ze af mogen stappen als ze zich onveilig voelen op de paardenrug. Angst kan alles omvattend zijn. Of je nu ooit een ongeval hebt gehad of dat je gedachten met je op de loop gaan omdat je denkt aan alles wat er zou kunnen gebeuren. Gedachten worden door je brein net zo echt ervaren als een werkelijke gebeurtenis.
Wat is angst?
Angst wordt gecontroleerd door een zeer primitief stukje van ons brein, de Amygdala of wel het reptielenbrein. Het is het deel van je hersenen dat instinctief reageert op prikkels die het herkent uit het verleden. Als je erg schrikt of bang bent dan geeft je reptielenbrein je seintjes voor primitieve reacties: vecht! vlucht! of bevries!
De thalamus is het deel van onze hersenen waar prikkels worden opgevangen. Prikkels kunnen van alles zijn een geur, geluid of een fysiek gevoel. Een heel klein deeltje van de informatie stuurt het rechtstreeks door naar het reptielenbrein, de amygdala. Het grootste deel van de informatie gaat naar de cortex, waar een weloverwogen proces plaatsvindt. Dat vertaalt de prikkels, bedenkt een reactieplan en informeert vervolgens de amygdala.
Maar daar kan die amygdala allemaal niet op wachten. Die reageert instinctief en supersnel op de eerste prikkel die het herkent, door een enorme hoeveelheid hormonen en neurotransmitters – adrenaline – in je lijf te pompen. Al die adrenaline veroorzaakt zo veel stress en heftige emoties dat rustig nadenken niet meer mogelijk is. Je kunt hierdoor jezelf al niet meer goed controleren, laat staan dat je je paard kunt geven wat ie nodig heeft!
Waarom dus afstappen?
- Jouw paard kan op jouw angst reageren. Je voorkomt zo escalatie.
- Eenmaal op de grond kun je de spanning weer van je af laten glijden en je ademhaling op orde krijgen.
- Als je bent afgestapt kun je je paard aan het werk houden met werken aan de hand.
- Hierdoor blijft de focus op het werk en niet op je angst waardoor je goed leiderschap toont.
- Zo werk je aan gezamenlijke positieve ervaringen. Hierdoor bouw je zelfvertrouwen op!
Als je afstapt kun je je paard rechtrichten in het grondwerk dat je met hem doet.
Werken aan de hand
Rechtrichtende arbeid aan de hand is een onderdeel van het klassieke Skala der Ausbildung, Het Skala van de Africhting. Het is een kunst die elke ruiter zich eigen kan maken en kan inzetten als gymnastiserende ondersteuning.
Werken aan de hand biedt buigingsoefeningen als schouderbinnenwaarts, schouderbuitenwaarts, travers, renvers. Deze oefeningen helpen om spanning in het paardenlichaam te laten afvloeien en het paard onder andere te leren de achterbenen correct onder de massa te plaatsen.
Zodra je afstapt kun je je paard, maar ook jezelf, zo een alternatief bieden en gezamenlijk aan het werk blijven. Jouw focus verlegt zich dan van angst naar arbeid en bij beiden zal de spanning afnemen.
Blijf je zelf nerveus maar lijkt het paard nergens meer last van te hebben, richt jezelf dan op een opstijgsessie zonder de intentie te hebben te gaan rijden.
Rijden is dan een stap te ver, zie het opstijgen als oefening. Stijg een aantal keren op en af totdat jullie beiden ontspannen zijn en stop dan de sessie. Breng het paard naar stal en geniet van de ‘overwinning’.
Het managen van je angst is je belangrijkste taak. Verwacht niet teveel van jezelf, gun jezelf tijd en geniet van elke kleine stap vooruit. Laat je niet van de wijs brengen door meningen van anderen! Het is jouw pad! Anderen voelen niet wat jij voelt.
Sluit elke sessie positief af, dan hou je moed voor de volgende!
Succes!
Monya Spijkhoven
Meer blogs van Monya lezen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief van Paardvisie.
De post Monya – Bang? Vijf redenen om wél af te stappen verscheen het eerst op Paardvisie.nl.
Powered by WPeMatico